Orgelcomité

HP rechts Kerrebijn
Homepage LB

 Bätz -Witte orgel
    
Herv. kerk  Wateringen

Paul Kerrebijn


CONCERTAGENDA 2024
 

D.V.

Zaterdag 17 februari
Minne Veldman
Aanvang 19.30 uur


Zaterdag 6 april
Francesca Ajossa
Aanvang 19.30 uur


Zaterdag 12 oktober
Jubileumconcert
(
Jan van Westenbrugge 50 jaar organist in Wateringen)
Aanvang 19.30 uur
 


Zaterdag 30 november
Gert van Hoef
Aanvang 19.30 uur

 

Donderdag 26 december
(2e Kerstdag)

Jan van Westenbrugge
(Kerstconcert met samenzang)
Aanvang 15.00 uur

 


 

 

Plein 9
2291 CA Wateringen


 

De totstandkoming van het huidige Bätz-Witteorgel van de
Hervormde kerk van Wateringen

Aankoop van het orgelfront

Op een donderdag in het najaar van 1977 las de huidige organist Jan van Westenbrugge een artikel in de krant dat de Nieuwe Kerk aan de Binnensingel in Vlaardingen gesloopt zou worden. Jan wist dat het daar aanwezige orgel uit 1915, dat was gebouwd door de Fa. A. Standaart te Rotterdam over een mooi front beschikte (zie afb. 1) en dat het wellicht in aanmerking zou kunnen komen om het bestaande orgelfront van het orgel van de Hervormde kerk in Wateringen te vervangen.
Er leefde al enige tijd de wens om het toenmalige eenvoudige front (zie afb. 4) te vervangen door een meer passend orgelfront bij het Bätz-Witte orgel. Daarom belde Jan van Westenbrugge nog dezelfde avond naar Maarten van den Berg (oprichter van het Orgelcomité) en de toenmalige vaste organist Jochem Vellekoop om samen op vrijdag naar de kerk in Vlaardingen te gaan. Toen ze bij de kerk in Vlaardingen arriveerden, zagen ze dat men al bezig was met de sloopkogel en voorbereidingen trof voor de sloop van de kerk met het orgel. Het orgel bleek gelukkig nog gespaard en toen ze een aanwezige vertegenwoordiger van de kerk vroegen of er al een koper voor het orgel was, bleek dat niet het geval te zijn. Het orgel zou ook gesloopt worden, omdat het in een zeer slechte staat verkeerde. Toen gevraagd werd welk bedrag men nog voor het orgel wilde hebben, werd een bedrag genoemd van Fl. 10.000,--. Uiteindelijk wist Maarten van den Berg deze prijs terug te brengen tot Fl. 5000,-- op voorwaarde dat het orgel de maandag er na weggehaald zou worden. Direct werd dan ook contact opgenomen met orgelbouwer P.C. Bik in Leiden, die bereid was om andere werkzaamheden te verschuiven en met hulp van Jan van Westenbrugge en een aantal kerkleden het orgel op de bewuste maandag te demonteren. Daarbij bleek dat het pijpwerk van het register Prestant 16 vt., de Prestant 8 vt. van het Hoofdwerk en de Prestant 16 vt. hout en de Cornet 5 sterk (werd later 4 sterk) nog in een redelijke staat verkeerde.
Op dinsdagmorgen werd het front en de orgelpijpen in kisten met 2 vrachtauto’s naar Wateringen vervoerd, waar de orgelpijpen werden opgeslagen op de zolder van de kerk en het orgelfront in de opslagruimte van de familie Van der Wel aan het Oosteinde in Wateringen.

Nieuwe kerk Vlaardingen

Afb. 1 - Orgelfront van de toenmalige Nieuwe Kerk in Vlaardingen

Opdracht aan Koch Orgelbouw B.V. te Apeldoorn

Nadat het al beschikbare budget tesamen met de opbrengsten van o.a. diverse bazars in het voormalige verenigingsgebouw ‘De Wingerd’ na enkele jaren bijeen gebracht was, werd eind 1982 door de kerkenraad opdracht gegeven aan de Fa. Koch in Apeldoorn om het bestaande orgel uit te breiden en aan te passen met de overgenomen registers en het orgelfront uit de Nieuwe Kerk van Vlaardingen.
Als eerste werden alle opgeslagen orgelmaterialen naar de werkplaats van de orgelbouwer in Apeldoorn gebracht, waar het orgel met het aangekochte front conform de nieuwe eisen werd opgebouwd. Om het bestaande orgel zo lang mogelijk bespeelbaar te houden voor het begeleiden van de gemeentezang, werd als laatste het binnenwerk van het ‘oude’ orgel overgebracht naar de Firma Koch. De speeltafel en de nostalgische registerknoppen werden geheel nieuw vervaardigd door de orgelbouwer. De oorspronkelijke registerknoppen en claviatuur van de Fa. Witte bleken spoorloos verdwenen te zijn.

Opbouw van het orgel

Vanwege het gewicht van het nieuwe front enz. moest de orgelgalerij worden verstevigd. Deze klus werd uitgevoerd door Bouwbedrijf Jongerius uit Kwintsheul, die ook een passende oplossing maakte voor de beperkte speelruimte voor de organist aan de speeltafel in het midden van de orgelgalerij.
Na enige tijd werden alle onderdelen van het nieuw op te bouwen orgel weer van Apeldoorn naar Wateringen vervoerd. Daar werd het hele front op nieuwe orgelkasten geplaatst, zodat extra ruimte beschikbaar kwam voor de windladen.
Toen ongeveer driekwart van de werkzaamheden door de Fa. Koch was uitgevoerd, bleek dat de orgelbouwer failliet verklaard was. Toch wist men van de curator af te dwingen dat het werk zou worden afgemaakt.

Schilder- en verguldwerk

Het orgelfront werd ten slotte in de huidige kleur via de Fa. Koch door een schildersbedrijf uit Apeldoorn geschilderd. Het aangebrachte bladgoud op het front werd gefinancierd door een gemeentelid.

In gebruikname

Op 11 januari 1984 werd het vernieuwde orgel feestelijk in gebruik genomen. Er waren diverse toespraken van o.a. de orgelbouwer Bernhard Koch en ds. Van ‘t Ende namens de kerkenraad. Het orgel werd bespeeld door de huidige vaste organist Jan van Westenbrugge. Op 21 januari 1984 verzorgde Jan van Westenbrugge al een eerste concert op het ‘nieuwe’ orgel, dat werd georganiseerd door het Orgelcomité.
De kerkdiensten werden in de plm. 6 maanden die de verbouwing vergde, begeleidt met een elektronisch Heyligers orgel, dat belangeloos beschikbaar werd gesteld door de Fa. Koch.

Orgelbeelden

In 1993 is het orgelfront verfraaid met 3 beelden, die zijn gemaakt door beeldhouwer Jan Oosting uit Hardenberg en geschonken door een gemeentelid. In de kerk werd door de beeldhouwer de laatste hand aan de beelden gelegd, waarvoor deze enkele dagen in een caravan verbleef. De plateaus waarop de beelden bevestigd zijn, werden gemaakt door gemeentelid Rien van der Gaag. Met assistentie van 2 gemeenteleden werden de beelden tenslotte door Bouwbedrijf Jongerius belangeloos op het orgelfront geplaatst.
In het midden bevindt zich een beeld van David met een harp, die links en rechts wordt geflankeerd door 2 engelen met een bazuin.

Transport

Al het vervoer van het oude en nieuwe orgel uit zowel Vlaardingen als Wateringen werd belangeloos uitgevoerd door de firma E. van den Berg & Zn., die ook gedurende de opbouw van het nieuwe orgel een heftruck beschikbaar stelde.

Aanpassing zwelkast

In 1991 hebben 2 gemeenteleden op verzoek van Jan van Westenbrugge de zwelkast in het orgel aangepast, zodat deze beter tot zijn recht kon komen. Het materiaal hiervoor werd ook weer door een gemeentelid beschikbaar gesteld.

Hand- en spandiensten

Tenslotte dient te worden vermeld, dat tijdens de uitvoering van het gehele project, behalve hand- en spandiensten, de verzorging van alle betrokkenen op uitstekende wijze werd geregeld door het zeer betrokken kostersechtpaar Van der Gaag, dat in de toenmalige kosterswonig achter de kerk woonde.

De conclusie van dit verhaal is, dat door een adequate reactie van Jan van Westenbrugge op een krantenbericht, de Hervormde kerk van Wateringen over een instrument beschikt, waar men al vele jaren met plezier naar kan kijken en vooral naar kan luisteren.

(tekst:Ad Hoeijenbos)

1936 interieur kerk en orgel
1874 interieur kerk

Afb. 2 - Kerkinterieur met orgel (1874)

Afb. 3 - Kerkinterieur met orgel (1936)

1964 interieur kerk1
1-Foto orgelalbum6

Afb. 5 - Het huidige orgelfront

Afb. 4 - Kerkinterieur met orgel (1964)